NOTATIE VAN HET GREGORIAANS
Dit is een beschrijving van de traditionele notatie van Gregoriaanse gezangen, en wel op zo'n, manier dat iedereen de notatie kan lezen en dus ook zingen.

De gezangen zijn geschreven met neumen, die zowel een enkele noot vertegenwoordigd als een groep van noten. De neumen worden allen gezongen op een lettergreep.

Het gregoriaans heeft geen metrum. Verticale lijnen verdelen de afzonderlijke muziekale zinnen en geven pauses aan om even adem te halen, zoals

Er worden geen toonaarden gebruikt maar wel 8 modes

Het gregoriaans wordt genoteerd op een notenbalk van 4 lijnen in plaats van 5 voor de moderne muziekschrijfwijze.

Verschillende sleutels worden gebruikt:
geeft de Do aan. Hier op de tweede lijn

betekent dat Do is op de bovenste lijn.

is de Fa-sleutel, en duidt aan waar de Fa staat. Hier staat de Do onderaan.

De Neumen

De notatie van het gregoriaans staat links.
Het moderne equivalent staat rechts.

	Punctum Dit is een enkele noot
	Virga Dit is hetzelfde als een punctum

Podatus (pes)
Wanneer een noot boven een andere
staat zoals hier wordt de onderste eerst
en daarna die er bover gezongen.

Clivis (flexa)
Als de hoogste noot het eerst wordt
gezongen wordt dit zo geschreven.

Scandicus
Drie of meer noten gaan omhoog.

Climacus
Drie of meer noten gaan naar omlaag.

Torculus (pes flexus)
Drie noten gaan op en neer.

Porrectus (flexus resupinus)
Een hoge, een lage en terug een hoge noot.
De lijn start bij de eerste noot en gaat dan
terug naar de middelste noot.

Scandicus flexus

Porrectus flexus

Climacus resupinus
Het omgekeerde van de scandicus flexus.

Torculus resupinus

Pes subbipunctus
Een noot op en twee neer.

Virga subtripunctis

Virga praetripunctis

Liquescente Neumen
Epiphonus (liquescent podatus)

Cephalicus (liquescent flexa)

Pinnosa (liquescent torculus)

Porrectus liquescens
Scandicus liquescens

Quilisma
Dit wordt geschreven met een gekartelde noot
De eerste noot wordt iets langer aangehouden.

Quilisma (2)
De eerste én tweede noot worden iets langer aangehouden.

Repercussie
Tussen twee notengroepen komt een lichte onderbreking
waardoor de eerste noot van de tweede groep een licht accent krijgt.
Virgula
De voorgaande noot wordt iets verlengd
Dit is een andere methode om aan te duiden dat een noot wordt aangehouden. Deze schrijfwijze wordt niet gebruikt in de Norbertijnse liturgie.
Door een punt te zetten achter de noot (punctum-mora). Dit komt overeen met een gepunte noot in de moderne schrijfwijze.
Een andere schrijfwijze om een noot aan te houden:
Hier wordt dan een repercutie gemaakt.
Een horisontale lijn (episema) boven een neum maakt de noot iets langer, of vertraagt de melodie als rit.in de moderne schrijfwijze. Dit wordt evenmin gebruikt in de Norbertijnse schrijfwijze.
Een vertikaal streepje (episema) onder een noot betekent dat die noot een licht accent krijgt.
Het mol-teken geeft aan de de si een halve toon lager wordt gezongen dan normaal , dit komt overeen met .
Dit teken hoeft niet voor de noot zelf te staan. Het is geldig in heel het woord of tot een verdeelteken.
De gehalveerde noot op het einde van een notenbalk (custos) duidt de eerste noot aan van de volgende notenbalk.
Dit is een vergelijking tussen oude neumen en de moderne notatie.
Deze komen uit de VIII mis (Missa de Angelis)
Kyrie

Sanctus

Agnus Dei

Terug