ADVENT
1. Conditor alme siderum |
Hymne uit de vespers van de advent | Conditor alme siderum,
Æterna lux credentium,
Christe redemptor omnium,
Exaudi preces supplicum. | Gij, milde schepper van het sterrenleger,
Zelf eeuwig licht van wsie gelooft,
Christus, verlosser van het heelal,
Verhoor ons, smekend in gebed. | Qui condolens interitu
Mortis perire sæculum,
Salvasti mundum languidum,
Donans reis remedium: | In Uw ermarmen met het lot
der schepping, tot de dood gedoemd,
redt Gij de zieke wereld
en schenkt aan de schuldigen een medicijn. | Vergente mundi vespere,
Uti sponsus de thalamo,
Egressus honestissima
Virginis Matris clausula.
| Toen de avond der tijden viel, tradt Gij,
als een buidegom uit de bruidskamer,
uit de zuiverreine kluis
der allereerbiedwaardigste moedermaagd. | Cujus forti potentiæ
Genu curvantur omnia,
Cœlestia, terrestria,
Nutu fantentur subdita.
| Alles wat bestaat buigt
de knieën voor Uw kracht;
de hemel en de aarde, alles
erkent zich onderworpen aan Uw werken. | Te deprecamur, hagie,
Venture judex sæculi,
Conserva nos in tempore,
Hostis a telo perfidi.
| U bidden wij, hoogheilige,
die eens als wereldrechter komt:
bewaar ons in de tijd
tegen de pijlen van de verdorven vijand. | Laus, honor, virtus gloria
Dei Patri, et Filio,
Sancto simul Paraclito,
In sæculorum sæcula. Amen. | Lof, eer, kracht en heerlijkheid
Zij God, de Vader en de Zoon,
en ook de Heilige Geest
in alle eeuwen der eeuwen. Amen. | | 2. Dominus dabit benignitatem | Communio, eerste zondag van de advent | Dominus dabit benignitatem:
et terra nostra dabit fructum suum. | De Heer betoont ons zijn
goedheid en onze aarde zal
haar vrucht voortbrengen. | | 3. Rorate | Lied uit de advent | | Rorate cœli desuper et nubes pluant justum. | Dauwt, Hemelen, de gerechtige
naar beneden en gij, wolken regent Hem neer. | Ne irascaris, Domine, ne ultra memineris iniquitatis:
Ecce civitas sancta facta est deserta:
Sion deserta facta est: Jerusalem desolata est:
domus sanctificationis tuæ et gloriæ tuæ,
ubi laudaverunt te patres nostri. | Wees niet boos Heer,
gedenk niet langer onze ongerechtigheid
Zie, de stad van de heiligen is leeg en Sion is verlaten. Jerusalem is als een woestijn;
het huis van Uw heerlijkheid en van Uw glorie,
waar onze vaderen U lofliederen zongen. | Peccavimus et facti sumus tamquam immundus nos,
et cecidimus quasi folium universi:
et iniquitates nostræ quasi ventus abstulerunt nos:
abscondisti faciem tuam a nobis,
et alisisti nos in manu iniquitatis nostræ. | Wij hebben gezondigd
en zijn onrein geworden,
en allen zijn wij gevallen als een blad.
Onze ongerechtigheden hebben ons als de wind weggevaagd.
Gij hebt Uw aangezicht voor ons verborgen
en ons verpletterd onder het gewicht van onze zonden. | Vide Domine afflictionem populi tui
et mitte quem missurus es:
emitte Agnum dominatorem terræ,
de petra deserti ad montem filiæ Sion:
ut auferat ipse jugum captivitatis nostræ. | Zie, Heer, de verslagenheid van Uw volk
en zend diegene die Gij zult zenden:
zend het Lam, de Heerser over de aarde, van de rots der woestijn
naar de berg van Sions dochter
om het juk vcan onzez slavernij weg te nemen. | Consolamini, consolamini, popule meus,
cito veniet salus tua; quare mœrore consumeris
quia innovavit te dolor? Salvabo te,
noli timere, ego enim sum Dominus Deus tuus,
Sanctus Israël Redemptor tuus. | Troost u, troost u, mijn volk
want spoedig zal uw redding komen.
Waarom wordt gij door rouw verteerd?
Daar gij tot inkeer gekomen zijt, zal ik u redden; wilt toch niet vrezen,
want Ik ben de Heer uw God,
de Heilge van Israël, uw Verlosser | | 4. Gaudete in Domino | Introïtus, derde zondag van de advent | Gaudete in Domino semper:
iterum dico gaudete:
modetia vestra nota sit omnibus hominibus:
Dominus prope est.
Nihil solliciti sitis:
sed in omnia oratione petitiones vestræ
innostescant apud Deum.Ps. Benedixisti, Domine terram tuam:
avertisti captivitatem Jacob. Gloria Patri. Etc. | Weest altijd blij in de Heer,
ik herhaal het: verblijdt u.
Dat uw bescheidenheid aan alle mensen bekend worde,
want de Heer is nabij.
Weest om niets bekommerd,
maar laat al uw verlangens
aan God kennen door het gebed.
Ps. Gij hebt Uw land gezegend,
Heer, en de gevangenschap van Jacob hebt Gij ver verwijderd gehouden.
Eer aan de Vader enz. | | 5. Veni Domine | Alleluia, vierde zondag van de advent | Veni, Domine,
et noli tardare;
relaxa facinora
plebis tuæ Israël. | Kom, Heer, en wil
niet langer wachten:
vergeef de zonden
van Uw volk Israël. | | 6. Ave Maria | Offertorium, vierde zondag van de advent | Ave Maria,
gratia plena.
Dominus tecum.
Benedicta tu in mulieribus,
et benedictus fructus ventris tui. | Wees gegroet, Maria,
vol van genade.
De Heer is met U.
Gezegend zijt Gij boven de vrouwen,
en gezegend is de vrucht van uw schoot. | | 7. Ecce Virgo concipiet | Communio, vierde zondag van de advent | Ecce virgo concipiet,
et pariet filium:
et vocabitur nomen ejus Emmanuel. | Zie, de maagd zal ontvangen
en een Zoon baren:
en Zijn naam zal zijn Emmanuel. | | 8. Ne timeas, Maria et Magnificat | Antifoon uit de vespers van de eerste zondag van de advent met Magnificat | Ne timeas, Maria, invenisti enim gratiam apud Dominum.
Ecce concipies, et paries filium. Alleluia. | Vrees niet, Maria, want gij hebt
genade gevonden bij de Heer.
Zie, gij zult ontvangen en een Zoon
ter wereld brengen. Alleluia. | Magnificat anima mea Dominum:
Et exsultavit spiritus meus
in Deo salutari meo:
Quia respexit humilitatem ancillæ suæ: ecce enim ex hoc beatam me dicent omnes generationes,
quia fecit mihi magna qui potens est:
et sanctum nomen ejus,
et misericordia ejus a progenie
in progenies timentibus eum.
Fecit potentiam in brachio suo:
dispersit superbos mente cordis sui.
Deposuit potentes de sede,
et exaltavit humiles.
Esurientes implevit bonis:
et divites dimisit inanes.
Suscepit Israël puerum suum,
recordatus misericordiæ suæ:
sicut locutus est ad patres nostros,
Abraham et semini ejus in sæcula.
Gloria Patri. Etc. | Mijn hart prijst hoog de Heer
van vreugde juicht mijn geest
om God mijn redder:
daar Hij welwillend neerzag op de
kleinheid van zijn dienstmaagd.
En zie, van heden af prijst elk geslacht mij zalig,
omdat aan mij zijn wonderwerken deed
Die machtig is, en heilig is zijn Naam.
Barmhartig is Hij van geslacht tot geslacht
voor hen die Hem vrezen.
Hij toont de kracht van zijn arm;
slaat rotsen van hart uiteen.
Heersers ontneemt Hij hun troon,
maar verheft de geringen.
Die hongeren overlaadt Hij met gaven,
en rijken zendt Hij heen met lege handen.
Zijn dienaar Israël heeft Hij zich aangetrokken,
gedachtig zijn barmhartigheid voor eeuwig jegens Abraham en zijn geslacht, zo als Hij gezegd had tot onze Vaderen. | | 9. Tu exsurgens, Domine | Responsorium uit de vespers van de advent | Tu exsurgens, Domine, misereberis Sion.
Quia tempus miserendi eius,
quia venit tempus.
Misereberis Sion.
Gloria Patri et Filio et Spiritui Sancto.Tu exsurgens, Domine, misereberis Sion. | Gij zult opstaan en U over Sion ontfermen.
Want de tijd van Uw ontferming is aangebroken.
Gij zult U over Sion ontfermen.
Eer aan de Vader en de Zoon en de Heilige Geest.
Gij zult opstaan en U over Sion ontfermen. | | 10. O clavis David | Magnificat-antifoon uit de vespers van 19 december | O clavis David, et sceptrum domus Israël: qui aperis, et nemo claudit;
claudis, et nemo aperit:
Veni, et educ vinctum de domo carceris.
sedentem in tenebris et umbra mortis. | O sleutel van David en scepter van het huis van Israël; Gij opent en niemand is er die sluit; Gij sluit en niemand is er die opent.
Kom en voer de geboeide uit de gevangenis weg, die zit in de duisternis en in de schaduw van de dood. | | 11. Judea et Jerusalem | Antifoon, priemen voor de vigilie van Kerstmis | Judea et Jerusalem, nolite timere.
Cras egrediemini et Dominus erit vobiscum.
Alleluia. | Judea en Jereusalem, gij moet niet vrezen.
Morgen zult gij naar buiten treden en de Heer zal met u zijn. Alleluia. | | 12. O Virgo Virginum | Magnificat-antifoon uit de vesper van 23 december | O Virgo virginum, quomodo fiet istud?
Quia nec primam similem visa es nec hebere sequentem.
Filiæ Jerusalem, quid me admiramini?Divinum est mysterium hoc quod cernitis. | O Maagd der maagden, hoe zal dit gebeuren?
Want er is niemand die ooit op U gelijkend U nagevolgd heeft.
Dochters van Jerusalem, waarom staart gij mij zo verbaasd aan?
Het is een goddelijk mysterie dat gij hier ervaart. | | 13. Responsorium uit de nocturnen van Kerstmis | | Sancta et immaculata virginitas,
quibus te laudibus efferam nescio:quia quem coeli capere non poterant
tuo gremio contulisti
Benedicta tu in mulieribus et benedictus fructus ventris tui.
Quia quem coeli capere non poterant tuo gremio contulisti. | Heilige en onbevlekte maagdelijkheid,
waarvan ik niet weet hoezeer ik
U moet prijzen:
want diegene die hemel en aarde niet kon bevatten, hebt gij in uw schoot ontvangen.
Gij zijt gezegend onder alle vrouwen
en gezegnd is de vrucht van uw schoot.
Want diegene die hemel en aarde niet kon bevatten, hebt gij in uw schoot ontvangen. |
KERSTMIS
14. Christus natus est nobis |
Invitatorium nachtofficie van Kerstmis | Christus natus est nobis,
venite adoremusVenite, exsultemus Domino,
jubilemus Deo salutari nostro:
præoccupemus faciem ejus
in confessione, et in psalmis
jubilemus ei. Christus natus est nobis,
venite adoremus. Quoniam ipsius est mare, et ipse fecit
illud et aridam fundaverunt manus ejus:
venite, adoremus, et procidamus
ante Deum: ploremus coram
Domino, qui fecit nos, quia ipse est
Dominus Deus noster: nos autem
populus eius et oves pasquæ eius. Christus natus est nobis,
venite adoremus Gloria Patri et Filio
et piritui Sancto.
Sicut erat in principio et nunc et semper,
et in sæcula sæculorum. Amen. Christus natus est nobis,
venite adoremus. | Christus is ons geboren,
komt, laten we Hem aanbiddenKomt, maak nu muziek voor de Heer:
steekt de bazuin voor de rots van onze vrijheid!
Treden wij voor zijn aanschijn met lofgezang, jubelend bij de harpen voor Hem. Christus is ons geboren,
komt, laten we Hem aanbidden Aan Hem hoort de zee, want Hij schiep haar, en het land dat zijn handen vormden.
Nadert, buigen wij deemoedig neer,
knielen wij voor de Heer die ons maakte: onze God is Hij, wij zijn het volk dat Hij wijdt, de schapen van zijn kudden.
Christus is ons geboren,
komt, laten we Hem aanbidden
Eer aan de Vader en de Zoon
en de Heilige Geest,
zoals het was in het begin en nui en altijd,
en in de eeuwen der eeuwen. Amen. Christus is ons geboren,
komt, laten we Hem aanbidden. | | 15. Dominus dixit ad me | Introïtus, nachtmis Kerstmis | Dominus dixit ad me:
Filius meus es tu.
Ego hodie genui te.
Ps.: Quare fremuerunt gentes et populi meditati sunt inania?
Gloria Patri. Etc. | De Heer sprak tot mij:
Mijn Zoon zijt Gij:
Ik heb U heden verwekt.
Ps.: Waarom razen de heidenen en zinnen volken op ijdelheid?
Eer aan de Vader. Enz. | | 16. In splendoribus Sanctorum | Communio: nachtmis van Kerstmis | In splendoribus sanctorum,
ex utero anti luciferum genui Te. | In luister van heiligheid, heb ik U nog voor de morgenster uit mijn schoot verwekt. | | 17. Puer natus est nobis. | Introïtus dagmis van Kerstmis | Puer natus est nobis,
et Filius datus est nobis:
cujus imperium super humerum ejus:
et vocabitur nomen ejus,
magni consilii Angelus.
Ps.: Cantate Domino canticum novum
quia mirabilia fecit.
Gloria Patri. etc. | Een kind is ons geboren
en een Zoon is ons gegeven:
Hij draagt de heerschappij op zijn schouders:
en Zijn naam zal zijn
Engel van de grote raad.
Ps.: Zingt voor de Heer een nieuw gezang
want Hij heeft wondere dingen gedaan.
Eer aan de Vader. enz. | | 18. Dies sanctificatus | Alleluia, dagmis van Kerstmis. | Dies sanctificatus
illuxit nobis:
venite gentes
et adorate Dominum:
quia hodie descendit
lux magna super terram. | De heilie dag
is voor ons opgegaan:
volkeren, komt
en aanbidt de Heer:
want heden daalde een
groot licht op aarde neer. | | 19. Lætabundus | Proza uit de norbertijnerliturgie, 13de eeuw | Lætabundus
exsulted fidelis chorus, AlleluiaRegem regum
intactæ profudit thorus: res miaranda Angelus consilii
natus est de Virgine sol de stella. Sol occasum nesciens,
stella semper ritilans, semper clara. Sicut sidus radium,
profert Virgo Filium, pari forma. Neque sidus radio.
neque mater Filio fit corrupta. Cedris alta Libani
confirmatur hyssopo, valle nostra. Verbum ens Altissimi
corporari passum est, carne sumpta Isaïas cecinit synagoga meminit:
nunquam tamen desinit esse cæca Si non suis vatibus, credat vel gentilibus
Sibyllinis versibus hæc prædicta. Infelix propera, crede vel vetera:
cur damnaberis, gens misera? Quem docet littera, natum considera:
Ipsum genuit puerpera. Alleluia. | Het gelovig koor der volkeren zal zich juichend verheugen. Alleluia. De Koning der koningen is door de onbevlekte moeder op wonderbare wijze ter wereld gebracht.
De Verlosser is geboren uit de Maagd, zoals een zon uit een ster. Een zon die nooit ondergaat, een ster die altijd straalt en verlicht. Zoals een ster haar stralen, zo brengt de Maagd haar Zoon voort. En zoals de stralen de ster niet doen verbleken, zo brengt de moeder ongeschonden haar Zoon voort.
De hoge ceder van Libanon wordt een tengere hysopstengel hier in dit aardse dal. Het eeuwig woord van God heeft zich gewaardigd het vlees aan te nemen en mens te worden.
Isaïas heeft het bezongen, in de synagoog werd het al lang voorzegd, en toch blijven we blind.
Zo we onze eigen profeten niet aanvaarden, laten we dan tenminste de heidenen geloven, die hetzelfde voorspelden.
Haast u, ongelukkige, geloof toch de schriften: waarom zoudt gij u laten veroordelen, rampzalig volk?
Zie de pasgeborene, die door de schrift werd voorspeld: Hij is geboren. Alleluia. | | 20. Hodie Christus natus est | Antifoon uit de kerstliturgie | Hodie Christus natus est: hodie Salvator apparuit
Hodie in terra canunt Angeli, lætantur Archangeli
Hodie exsultant justi, dicentes:
Gloria in exselsis Deo, Alleluia. | Heden is Christus geboren, heden verscheen ons onze Verlosser Heden zingen de engelen op aarde, zijn de aartsengelen vol vreugde. Heden juichen de gerechtigen en roepen het uit: Eer aan God in den hoge. Alleliua | | 21. O admirabile commercium | Magnificat-antifoon over de besnijdenis van de Heer. | O admirabile commercium:
Creator generis humani,
animatum corpus sumens,
de Virgine nasci dignatus est:
et procedens home sine semine,
largitus est nobis duam Deitatem. | O wonderbaar Verbond, de schepper van de mensheid heeft zich verwaardigd het vlees aan te nemen en mens te worden uit de Maagd Maria. En als mens heeft Hij ons zonder menselijke tussenkomst in zijn Goddelijkheid laten delen. | | 22. Veni redemptor gentium | Hymne uit de kerstliturgie | Veni, redemptor gentium
Ostende partum Virginis;
Miretur omne sæculum,
Talis decet partus Deum.
Non ex virili semine,
sed mystico spiramine;
Verbum Dei factum caro,
Fructusque ventris floruit.Alvus tumescit Virginis,
Claustra pudoris permanent;
Vexilla virtutum micant,
versatur in templo Deus. Procedens de thalamo suo,
Pudoris aula regia;
Geminæ gigas substantiæ,
Alacris ut currat viam. Præsepe iam fulget tuum,
Lumenque nox spirat novum;
Quod nulla vox interpolet,
Fideque iugi luceat. Gloria tibi Domine,
Qui natus es de Virgine;
Cum Patre, et Sancto Spiritu,
In sempiterna sæcula. Amen. | Kom toch verlosser van de volken, toon wat de Maagd ter wereld bracht tot verwondering van alle tijden zulk een geboorte past wel bij God.
Niet uit mannelijk zaad, maar uit een geheimnisvolle geesteskracht is Gods woord vlees geworden en de vrucht van de maagdelijke schoot ontloken.De maagdelijke schoot wordt zwangerrond, de grens van schroom blijft ongeschonden, de fiere glans der deugden blijft ongetaand: God heeft een waardige woonst gevonden. Zoals een buidegom komt uit zijn bruidsvertrek, zijn woonst van koninklijke schroom, groot en tweevoudig in bestaan, zo kan Hij nu zijn weg van vreugde gaan. Uw kribbe fonkelt reeds: de nacht ademt nieuw licht,
geen woord volstaat om te beschrijven, alleen de glans van gestadig geloof. U, Heer, die uit de maagd geboren zijt,
U komt de lof toe,
Met de Vader en de Heilge Geest
in alle eeuwigheid. Amen |
DRIEKONINGEN
23. Ecce advenit |
Introïtus van Driekoningen | Ecce advenit dominator Dominus:
et regnum in manu ejus,
et potestas, et imperium.
Ps.: Deus, judicium tuum regi da
et justitiam tuam filio regis.
Gloria Patri. etc. | Zie de heerser, de Heer is gekomen:
In zijn handen rust het koningschap,
en de macht en de Heerschappij.
Ps.: Heer geef de koning uw wijsheid,
en de koningszoon uw rechtvaardigheid.
Eer aan de Vader. enz. | | 24. Vidimus | Communio van Driekoningen | Vidimus stellam ejus in Oriente,
et venimus cum muneribus
adorare Dominum. | Wij hebben Zijn ster in het Oosten gezien
en zijn met geschenken gekomen om Hem onze hulde te brengen. | | 25. Alma Redemptoris Mater | Marialied uit de kersttijd | Alme Redemptoris Mater,
quæ pervia coeli porta manes,
et stella maris sucurre cedenti,
surgere qui currat populo.
Tu quæ genuisti natura mirante
tuum sanctum Genitorem.
Virgo prius ac posterius,
Gabrielis ab ore summens illud,
Ave, peccatorum miserere. | Verheven Moeder van de Zaligmaker, die altijd de open poort van de hemel blijft en de ster van de zee,
help uw volk dat valt en tracht op te staan.
Gij die tot verwondering van de natuur uw heilige Schepper hebt gebaard en die maagd waart voor en nadat Gabriël U zijn groet uitsprak,
ontferm U over ons, zondaars. |
|